Het lijkt zo eenvoudig: even trillen en je bent van al je stress af. Niets is minder waar. Daarom bestaat er een geaccrediteerde opleiding voor TRE. Om te voorkomen dat mensen TRE op een verkeerde manier doen.
Waarom er een opleiding voor TRE is
25 oktober 2024
TRE is toch heel eenvoudig? Gaan trillen is toch heel eenvoudig? Er bestaat een opleiding voor TRE. Waarom? Omdat je TRE heel eenvoudig op een verkeerde manier kunt doen. In het gunstigste geval brengt TRE dan geen verbetering. Het wordt pas echt vervelend als je door TRE extra spanning of stress opbouwt, of zelfs in een dissociatie of psychische schiet.
In de TRE-opleiding worden trainers opgeleid die cliënten op een veilige manier kunnen begeleiden.
De bedenker van TRE, David Berceli, heeft hier een mooi artikel over geschreven. Dit kun je verderop lezen.
In mijn boek heb ik de complexiteit rondom TRE uitgebreid beschreven. Hier geef ik je inzage in de inhoudsopgave, de inleiding en hoofdstuk 1. Helemaal gratis.
Ik vind het te makkelijk om te zeggen; door het lezen van mijn boek krijg je veel antwoorden en inzichten waarom er een opleiding voor TRE bestaat.
Weten hoe je als begeleider de TRE-oefeningen op de juiste manier moet laten uitvoeren, zodat je ook de juiste (ontladende) tremors activeert, is belangrijk. Ook is het belangrijk om een cliënt tijdig te laten reguleren. Maar deze 2 vaardigheden zijn lang niet voldoende om een cliënt op een veilige manier te begeleiden. Kernvraag is eigenlijk: kun je voldoende containment (geborgenheid) en professionaliteit bieden aan een cliënt. Zomaar wat extra vragen die ik vaak stel aan trainers die ik opleid. Niet om bijdehand te doen en je te confronteren, maar vanuit de gedachte om zorgvuldig te zijn richting de ‘O zo kwetsbare cliënt’:
- (Her)ken je het verschil in ontladende tremors en spiertrillingen die helemaal niet ontladen maar zelfs kunnen leiden tot extra activatie?
- Herken je tijdig de signalen bij een cliënt die wijzen op over-activatie of immobiliteit?
- Herken je de signalen bij de cliënt zodat je weet of je alleen maar even pauze moet nemen óf dat je de sessie voor dat moment af moet ronden?
- Weet je dat je elke cliënt, afhankelijk van de klachten waar hij/zij mee komt, op een andere manier in TRE moet begeleiden?
- Heb je de kennis en skills om te weten wanneer een cliënt juist veel meer behoefte heeft aan vertraging en leren reguleren of wanneer een cliënt juist gebaat is bij wat meer activatie?
- Je kunt niet alleen fysiek ontladen (trilllen) maar ook emotioneel en mentaal. Er kan dus ook op 3 verschillende lagen over-activatie ontstaan. Weet je hoe je de verschillende lagen hebt te begeleiden?
Ik heb tijdens de TRE-opleiding eigenlijk nog nooit van professionals gehoord, die jarenlange ervaring hebben in andere expertises, dat de methode veel eenvoudiger is dan ze dachten. Vaak is het zelfs andersom. Dat ze, door TRE zelf te ervaren en hierover extra kennis op te bouwen, de complexiteit ervan gaan inzien.
Het gaat bij lange na niet alleen over leren ‘trillen’ bij TRE. Dat is echt een misvatting. Middels TRE brengen wij een cliënt in proces om weer meer op zichzelf te gaan vertrouwen, om los te durven laten, om ‘dingen’ te helen, om weer zachtheid te voelen, om weer uit te kunnen reiken, om seksualiteit en intimiteit weer toe te laten, enzovoorts. Maar hoe ziet dit proces eruit dan?
Proceswerk is meer dan alleen tremors initiëren, reguleren en tijdig stoppen. Hoe krijg je iemand in zijn proces, hoe en wanneer laat je iemand in proces maar ook… hoe en wanneer laat je iemand zijn proces stoppen (voor nu)? Angst, onzekerheid of bijvoorbeeld verdriet onderzoeken is niet fijn. Dat roept ook vaak (onbewuste) weerstand op bij een cliënt. Wat als je al 20 jaar niet gehuild hebt? Reken maar dat elk lichaam in zo’n periode voldoende ervaringen opbouwt die tranen rechtvaardigen en zelfs opluchten als je ze laat stromen. Maar als je jezelf hebt aangeleerd om geen emoties te uitten, dan ga je dit toch zeker ook niet doen bij TRE!
Soms is de (onbewuste) weerstand groter dan de wens om te helen, de wens om los te laten. Je hebt dan juist met de cliënt deze weerstand te onderzoeken, hier bij te blijven, in plaats van telkens maar weer te reguleren. In mijn craniosacraal opleiding noemen ze dit ‘iemand bij de weerstand zien te krijgen en hier te houden’. Met als doel een positieve doorbraak zoals minder pijn, meer ontspanning, meer voor jezelf opkomen, meer vrijheid ervaren enzovoorts. Zelf noem ik het ook wel ‘samen met de cliënt zijn/haar stretchzone opzoeken en onderzoeken om hiermee beperkende patronen te doorbreken’.
Mensen zitten niet voor niks ‘vast’, vinden het niet voor niets lastig om ‘zo maar even los te laten’. Sterker nog, vaak weet een cliënt helemaal niet hoe ze dit moeten doen! Regelmatig is je taak als begeleider om de cliënt zijn weerstand, angst of onzekerheid te laten onderzoeken. Een cliënt dient zich veilig te voelen bij jou als begeleider, om zich over te kunnen geven aan dit ongemak. Hiermee kom je op het aspect van co-regulatie de cliënt helpen te groeien naar zelfregulatie, een van de basispijlers van de polyvagaal theorie. Dit beschrijf ik uitgebreid in mijn boek.
We laten niet alleen dingen los bij TRE, maar we creëren ook nieuwe positieve ervaringen in zo’n sessie. Dat lijkt heel vanzelfsprekend, maar om een cliënt zich bewust te laten worden van zo’n nieuwe ervaring, zo’n positieve sensatie, is ook tijd nodig. Regelmatig kan een cliënt geen juiste of exacte woorden geven aan de positieve ervaring. Door hier aan het eind van de sessie bij stil te staan samen met de cliënt, wordt de kans ook groter dat de positieve beleving ook integreert in het lichaam. Je zou dit transformatie kunnen noemen.
Nogmaals, TRE is véél meer dan trillen. Anderen begeleiden in TRE leer je niet door op internet te zoeken, Youtube-filmpjes te bekijken of door een TRE-boek te lezen. Ik zeg altijd; ‘Je moet eerst zelf veelvuldig de wasstraat ervaren hebben, voordat je hier iemand anders doorheen haalt’.
Laat je een metselaar de elektriciteit in je huis aanleggen?
Onszelf (hulpverleners) zien als bouwvakkers vind ik een mooie vergelijking. Verschillende soorten bouwvakkers voegen allemaal iets toe vanuit hun eigen discipline aan het (ver)bouwen van een huis. Een elektricien heeft wezenlijk andere skills dan een metselaar of timmerman. Laat je een metselaar die in je huis bezig is óók het elektriciteitsnet aanleggen?
Nee toch?
Natuurlijk zijn er veel therapeuten, coaches, die veel kennis hebben over trauma, co-regulatie, hoe je een cliënt veiligheid kan bieden, enzovoorts. Kortom, veel goede kwaliteiten, methodes en technieken om te kunnen helpen. Allemaal fantastisch! Alleen TRE is toch ook weer een andere methode van stress- en traumabegeleiding. Wanneer je voor deze vorm van begeleiding kiest, doe dit dan alsjeblieft bij een bekwaam persoon. Bij jou in de buurt kun je er vast eentje vinden. Kijk maar eens op de website van www.TRE-Nederland.nl of www.TRE-Belgium.com
David Berceli zelf; waarom bestaat er een opleiding voor TRE?
Graag laat ik David Berceli, grondlegger van TRE, zelf aan het woord. Hij legt heel mooi uit dat TRE zo ontzettend eenvoudig lijkt, maar in de uitvoering erg complex kan zijn. Ik kan het niet beter en mooier uitleggen dan David zelf, vandaar dat ik zijn woorden hier (in vertaling) graag meegeef:
‘De TRE-oefeningen zijn ogenschijnlijk erg simpel, maar kunnen in ongeschoolde handen schadelijke gevolgen hebben. Het lichaam, via de oefeningen, zover krijgen om te trillen is eenvoudig omdat het lichaam nou eenmaal genetisch gecodeerd is om te trillen. Dit is het natuurlijke herstelmechanisme dat we (mens en dier) allemaal bezitten.
Echter, in staat zijn om de snelheid en richting van de sensaties te kunnen reguleren alsmede het trilproces fysiek en emotioneel goed te kunnen laten integreren, vereist grote zorgvuldigheid en voorzichtigheid.
Helaas wordt het gemak waarmee ik de effectiviteit van deze oefeningen demonstreer verkeerd geïnterpreteerd als ‘eenvoudig’. Tijdens de uitvoering van de oefeningen bestudeer ik echter het complexe gedrag en een scala aan signalen die door het lichaam worden afgegeven.
Dit vereist training en supervisie wat een TRE Provider in de opleiding wordt geleerd. Het wordt erg problematisch wanneer mensen die te zelfverzekerd en gelijktijdig incompetent zijn, geloven dat zij mensen in TRE kunnen begeleiden zonder een gedegen training en supervisie. Simpelweg omdat het er zo eenvoudig uitziet.
Het verkeerd overdragen van de TRE-oefeningen door een ongeschoold persoon, kan zó snel leiden tot emotionele en fysieke ongemakken of over-activatie, dat het lichaam niet in staat is om de ervaring op een goede en positieve wijze te integreren.
Dit kan ertoe leiden dat bij (onbewust) zwaar getraumatiseerde mensen diep verborgen emoties als hulpeloosheid en paniek boven komen drijven, met alle gevolgen van dien. Wanneer deze dynamieken niet op de juiste wijze begeleid worden, kan dat grote gevolgen hebben en zelfs leiden tot depressie en/of suïcidale gedachten.
Niemand zou TRE moeten aanleren aan (onbewust) getraumatiseerde personen zonder een gedegen opleiding en supervisie. Ook al is iemands intentie nóg zo goed, het belangrijkste uitgangspunt zou moeten zijn om bij anderen geen schade te berokkenen. Ik heb al meer dan 25 jaar ervaring met deze tremors en sensaties en hierdoor een goed gevoel ontwikkeld om zowel de eenvoud alsmede de complexiteit en ernst ervan in te kunnen zien.
De TRE-trainees ondergaan een gedegen certificeringsproces bestaande uit hun persoonlijke lichaamswerk en krijgen supervisie op proef-cliënten die zij door de oefeningen heen leiden.
Pas ná voldoende kwalificatie worden trainees gecertificeerd en mogen zij echte cliënten gaan begeleiden.
Ik heb vaak genoeg gezien dat mensen met goede intenties té zelfverzekerd maar gelijktijdig onvoldoende gekwalificeerd zijn, voor wat betreft de TRE-oefeningen. Dit zie je vaak bij mensen met veel ervaring op ander medisch, fysiek en/of psychologisch vlak. Té zelfverzekerd zijn is op zich al een indicator van ongegrond en niet in balans zijn, waardoor het niet mogelijk is om de oefeningen nauwkeurig over te dragen aan anderen. Het zélf doorleefd hebben van het TRE-proces, in het eigen lichaam, is precies hetgeen wat zorgt voor gronding en balans, waardoor de oefeningen ook op een veilige wijze aan anderen geleerd kunnen worden.
Zonder deze gronding en in balans zijn, zal de TRE Provider belangrijke lichamelijke signalen missen van de personen die ze eigenlijk graag zouden willen helpen. Zonder een gedegen opleiding kunnen nietsvermoedende mensen onverwachte intense emoties beleven die door de tremors geactiveerd worden. Bij onvoldoende inzicht en begeleiding kan men zich (onbewust) in de steek en/of verlaten voelen en worstelen om de overweldigende sensaties geïntegreerd te krijgen.
In plaats van mensen helpen om hun trauma’s succesvol te integreren, kunnen ongekwalificeerde personen zelfs het tegenovergestelde veroorzaken. Namelijk mensen een ervaring meegeven die leidt tot her-traumatisering. Dit proces kan leiden tot een groter gevoel van hulpeloosheid, radeloosheid en energiegebrek.
Helaas wordt her-traumatisering veroorzaakt wanneer ongekwalificeerde mensen proberen diensten te verlenen die buiten hun scope aan competenties liggen. Dit zou als professioneel onethisch gezien moeten worden. Hiermee worden uiteindelijk de mensen niet goed geholpen met wie ze het eigenlijk zo goed voor hadden.’
David heeft deze boodschap rond 2010 geschreven. Inmiddels is er ook weer veel veranderd op het gebied van zorg- en hulpverlening. Daarbij staat ons kikkerlandje bekend als nogal vrijgevochten, een land dat gerust buiten de lijntjes durft te kleuren en waar alles kan en mag. Daar ben ik grotendeels ook trots op als Nederlander. Veel ‘hulpverleners’ zijn deskundig in een of meerdere expertises. Alleen wanneer je een zeer bekwame professional bent, wil dit nog niet zeggen dat je ook mensen goed kunt begeleiden in TRE.
Soms is het naïviteit van begeleiders, die zich niet bewust zijn van de complexiteit rondom TRE en daarmee cliënten verkeerd begeleiden. Deze professionals hoop ik met mijn boek hyperlink enthousiast te maken om de opleiding te gaan doen.
Ennuh, je hoeft je als professional ook niet direct te committeren aan de hele opleiding. Je kunt eerst de Module 1 doen. Daarna pas, als je enthousiast bent, ga je door met de hele TRE-opleiding.